سنگ فرز، ابزار محبوب صنعتگران در کارهای مختلف برش و صیقل، به دلیل قدرت و کارایی بالا که دارد، جایگاه ویژه‌ای در میان ابزارآلات پیدا کرده است، اما عدم رعایت ایمنی سنگ فرز ممکن است خطرات جدی به بار آورده و خسارت‌های غیر قابل جبرانی ایجاد کند. بنابراین دانستن نکات ایمنی کار با سنگ فرز، تضمین کنندۀ کارکرد صحیح و اطمینان خاطر کاربر خواهد بود.
آیین نامه ایمنی سنگ فرز و نکات مهم آن
فرز ابزاری قدرتمند است که می‌تواند بسیار خطرناک باشد. جرقه‌ها و ذرات معلق در هوا که در حین برش و سنباده زدن ایجاد می‌شوند، می‌توانند صدمات جدی به شما وارد کنند. به همین دلیل، رعایت نکات ایمنی کار با سنگ فرز بسیار مهم است. در اینجا چند نکتۀ کلیدی برای محافظت از خود آورده شده‌اند.
ایمنی و محافظت از بدن
در آیین نامه ایمنی سنگ فرز، اولین قدم برای رعایت ایمنی سنگ فرز، محافظت از بدن است که شامل چشم، گوش، دست، صورت و بدن می‌شود. بدین منظور لازم است از ابزارهای ایمنی مناسب حین کار با سنگ فرز استفاده کنید.
- محافظت از چشم‌ها: اولین و مهم‌ترین اقدام، استفاده از عینک ایمنی است. جرقه‌ها و براده‌های فلز داغ می‌توانند به راحتی به چشم آسیب برسانند.
- محافظت از شنوایی: صدای فرز بسیار بلند و آزار دهنده است و می‌تواند به طور دائمی به شنوایی شما آسیب برساند. برای جلوگیری از این امر، حتماً از گوش گیر استفاده کنید.
- محافظت از دستگاه تنفسی: در حین برش و سنباده زنی، ذرات ریز گرد و غبار در هوا پخش می‌شوند که استنشاق آن‌ها می‌تواند مشکلات تنفسی ایجاد کند. از ماسک مناسب برای محافظت از ریه‌های خود استفاده کنید.
- محافظت از بدن: لباس‌های کار شما باید از جنس الیاف غیرقابل اشتعال باشند تا در برابر جرقه‌ها و حرارت محافظت ایجاد کنند. همچنین پوشیدن دستکش کار مقاوم و مخصوص، به کاهش خطرات برش و برخورد ذرات معلق کمک خواهد کرد.
- محافظت از مو: موهای بلند می‌تواند در فرز گیر کرده و خطر آتش سوزی را افزایش دهند. به همین دلیل، قبل از شروع کار، موهای خود را جمع کنید.
۱. بررسی دستگاه قبل از شروع به کار
بررسی دستگاه سنگ فرز قبل از استفاده، یکی از مراحل حیاتی برای اطمینان از عملکرد صحیح و ایمنی آن است.
بررسی سیم‌ها، اتصالات و شلنگ‌ها
قبل از هر بار استفاده، لازم است سیم‌ها و اتصالات دستگاه به دقت بررسی شوند. هر گونه پارگی، ساییدگی یا آسیب دیدگی در این بخش‌ها می‌تواند خطرناک باشد و منجر به حوادث ناگوار شود. اگر هر گونه ایرادی مشاهده شد، باید از استفاده از دستگاه خودداری کرد و تا زمان تعمیر یا تعویض قطعات آسیب دیده صبر نمود.
علاوه بر این، باید اتصالات و شلنگ‌های فرز بادی را به دقت بررسی کنید. اطمینان حاصل کنید که هیچ گونه نشتی یا خرابی در اتصالات و شلنگ‌ها وجود ندارد، زیرا این مسائل می‌توانند به کاهش کارایی و ایجاد خطرات ایمنی منجر شوند.
بررسی تیغه‌ها و دیسک سنگ فرز
تیغه و دیسک سنگ فرز باید به طور کامل از نظر ترک خوردگی، شکستگی یا هر نوع نقص دیگری بررسی شوند. استفاده از تیغه یا دیسک‌های آسیب دیده می‌تواند بسیار خطرناک باشد، زیرا این قطعات ممکن است در حین کار بشکنند و تکه‌های آن‌ها به اطراف پرتاب شوند که می‌تواند منجر به بروز آسیب‌های جدی گردد. همچنین که صفحه سنگ‌ها دارای تاریخ تولید و مصرف هستند که روی آن‌ها درج شده است. بنابراین بهتر است از صفحه‌هایی استفاده کنید که تاریخ تولید جدیدتر داشته باشند.
برای اطلاع از قیمت مینی فرز بادی به تولزیاب مراجعه کنید.
نصب محافظ روی دستگاه
اطمینان حاصل کنید که محافظ دیسک، سالم و به درستی نصب شده باشد. محافظ برای جلوگیری از پرتاب براده‌ها و قطعات شکسته شده در حین کار ضروری است. همچنین، محافظ به عنوان یک لایۀ ایمنی اضافی عمل می‌کند که می‌تواند کاربر را از تماس مستقیم با دیسک در حال چرخش محافظت نماید. در بسیاری از موارد مشاهده می‌شود که برای راحتی کار، محافظ را از روی دستگاه باز می‌کنند. حتماً این مورد را بررسی کنید که بدون محافظ، به هیچ وجه با دستگاه کار نکنید.
۲. بررسی شرایط محیط کار
استفاده از سنگ فرز می‌تواند گرد و غبار و دود مضر ایجاد کند که استنشاق آن‌ها برای سلامتی مضر است. بنابراین، باید در محیطی با تهویۀ مناسب کار کنید تا از تجمع این مواد مضر جلوگیری شود و هوای تازه و سالمی در محیط کار فراهم گردد. همچنین لازم است در محیطی کار کنید که فضای مناسب و ابعاد کافی داشته باشد و به گونه‌ای باشد که برخورد براده‌ها باعث آسیب به وسایل و ابزارهای دیگر نشود.
نورپردازی مناسب در محل کار نیز اهمیت ویژه‌ای دارد. نور کافی به کاربر این امکان را می‌دهد که دید بهتری داشته باشد و بتواند با دقت بیشتری کار کند. نور کم می‌تواند منجر به اشتباهات و افزایش خطر حادثه شود، لذا باید از وجود نور کافی و مناسب در محل کار اطمینان حاصل شود.
۳. راه اندازی و استفاده از سنگ فرز
راه اندازی و استفادۀ صحیح از سنگ فرز نیازمند دقت و آگاهی کامل از دستورالعمل‌های سازنده است. از این رو، ایمنی دستگاه سنگ فرز تا حد زیادی وابسته به موارد زیر خواهد بود.
مطالعۀ دستورالعمل و راهنمای کاربر
قبل از استفاده از دستگاه، مطالعه و درک دقیق دستورالعمل‌های سازنده، ضروری خواهد بود. هر سنگ فرز ممکن است دارای تنظیمات و نکات خاصی باشد که باید برای استفاده ایمن از آن‌ها، آگاهی کامل داشته باشید. آشنایی با دستورالعمل‌های خاص دستگاه می‌تواند به کاهش خطرات و افزایش ایمنی کمک کند.
قرارگیری در وضعیت صحیح
برای نگه داشتن صحیح فرز، توجه داشته باشید که اکثر فرزها دارای دستۀ جانبی هستند که باید جداگانه نصب شود. این ابزار باید با هر دو دست استفاده شود. استفاده از فرز با صفحه برش ۲۳۰ میلی متری با یک دست، به دلیل وزن سنگین آن، توصیه نمی‌شود. حتی اگر بتوانید وزن دستگاه را تحمل کنید، ممکن است در حین برش تعادل خود را از دست داده و دچار مشکل شوید. دستۀ جانبی معمولاً در سه جهت به دستگاه متصل می‌شود.
البته مواقعی وجود دارد که نمی‌توان فرز را با دو دست نگه داشت، مثلاً زمانی که قطعه‌ای که می‌خواهید برش دهید، امکان گیره کردن نداشته باشد. همچنین بهتر است به دستگاه فشار بیش از حد نیاورید. فرز را به گونه‌ای نگه دارید که هنگام کار، آن را به سمت قطعه حرکت دهید تا دستگاه به صورت کنترل نشده از مسیر برش خارج نشود. بهترین زاویه برای نگه داشتن فرز با صفحه ساب نسبت به قطعه کار، ۳۰ تا ۴۰ درجه است که بر اساس تجربۀ کاربران، بهترین نتیجه را می‌دهد.
شروع به کار و استفاده از دستگاه
قبل از روشن کردن دستگاه، اطمینان حاصل کنید که هیچ چیز با تیغه تماس ندارد. این کار از گیر کردن تیغه و حرکت ناگهانی دستگاه جلوگیری می‌کند. قبل از روشن کردن دستگاه، بررسی نمایید که دستگاه فرز خاموش است و از سنگ فرز مناسب برای کار خود استفاده کنید.
سرعت دستگاه را به طور مناسبی برای نوع کاری که قرار است انجام دهید تنظیم کرده و به هیچ عنوان فشار بیش از حدی به دستگاه وارد نکنید. هنگام برش، حتماً قطعۀ کار را به طور محکم نگه دارید و از لگد زدن دستگاه خودداری نمایید. همچنین، به این نکته توجه کنید که سنگ فرز با بدن شما تماس نداشته باشد و همیشه حواستان به کارتان بوده و تمرکز خود را حفظ کنید. در صورت خستگی یا حواس پرتی، بهتر است از ادامۀ کار با دستگاه خودداری نمایید.
در صورت وجود لرزش و تکان‌های شدید در دستگاه، لازم است علت لرزش سنگ فرز را بررسی کرده و آن را برطرف نمایید.
چک لیست آیین نامه ایمنی کار با سنگ فرز
نکات ایمنی سنگ فرز شامل فهرست بلندتری است که امکان بررسی جداگانۀ هر یک به تنهایی وجود ندارد. بنابراین نگاهی به آیین نامه ایمنی کار با سنگ فرز خیال شما را تا حد زیادی از ایمن بودن شرایط و وضعیت کاری حین استفاده از دستگاه سنگ فرز، راحت می‌کند.
- از دستگاه‌های بدون محافظ دیسک برش استفاده نکنید.
- اتصالات برق و شلنگ‌های دستگاه‌های بادی را به دقت بررسی کنید.
- از سنگ فرز مناسب برای هر نوع کار استفاده کنید.
- از ماسک صورت برای محافظت از خود در برابر گرد و غبار استفاده کنید.
- قبل از استفاده، دیسک برش را به مدت یک دقیقه آزمایش کنید.
- پس از تعمیر، دستگاه را به طور کامل تست کنید.
- در حین کار با فرز، تمرکز خود را حفظ کرده و از صحبت با دیگران خودداری کنید.
- از خشک بودن دستگاه قبل از شروع کار، اطمینان حاصل کنید.
- از گیر کردن دیسک برش در شکاف‌ها خودداری کنید.
- از سنگ‌هایی با قطر مناسب و سختی متناسب با دستگاه استفاده کنید.
- قبل از اتصال دستگاه به برق، از خاموش بودن کلید آن مطمئن شوید.
- قبل از تعویض دیسک، دستگاه را خاموش و از برق بکشید.
- تا زمانی که دستگاه به طور کامل متوقف نشده، آن را از برق جدا نکنید.
- از عینک و لباس ایمنی مناسب استفاده کنید.
- قبل از استفاده، از سالم بودن دیسک برش و عدم وجود ترک یا لب پریدگی در آن اطمینان حاصل کنید.
- از سرعت مجاز دستگاه تجاوز نکنید.
با رعایت این نکات ساده، می‌توانید از خطرات کار با فرز پیشگیری کرده و ایمنی خود را تضمین کنید. توجه به این موارد، نه تنها سلامت و ایمنی شما را افزایش می‌دهد، بلکه باعث افزایش کارایی و کیفیت کار شما نیز خواهد شد. همچنین برای اطلاع از کاربرد فرز انگشتی، مینی فرز و انواع دیگر فرزها لازم است مطالعات و تجربیات کافی در این زمینه داشته باشید.
خطرات و آسیب‌های احتمالی سنگ فرز
خطرات حین استفاده از سنگ فرز بیشتر از هر چیزی، سلامت دست‌ها و چشمان شما را مورد تهدید قرار می‌دهد. چرخش پرسرعت صفحۀ سنگ فرز، در صورت تماس با دست، می‌تواند منجر به بریدگی‌های عمیق، جراحت‌های شدید و حتی قطع عضو شود.
برخی از این خطرات به شرح زیر هستند:
- بریدگی و جراحت: تماس ناگهانی دست با صفحۀ در حال چرخش سنگ فرز، می‌تواند منجر به بریدگی‌های عمیق، جراحت و حتی قطع عضو شود.
- آسیب به چشم: جرقه‌ها و ذرات معلق در هوا که در اثر کار با سنگ فرز ایجاد می‌شوند، می‌توانند به چشم آسیب برسانند و در صورت عدم استفاده از عینک محافظ، خطر ابتلا به بیماری‌های چشمی را افزایش دهند.
- آسیب به ریه: تنفس گرد و غبار ناشی از برش و سایش، به مرور زمان به ریه‌ها آسیب می‌رساند و بیماری‌های تنفسی را به دنبال دارد.
- آسیب به شنوایی: صدای بلند و گوش خراش سنگ فرز، در طولانی مدت می‌تواند باعث کم شنوایی و مشکلات شنوایی شود.
- آتش سوزی: جرقه‌های پراکنده شده از سنگ فرز، به خصوص در محیط‌های با مواد قابل اشتعال، می‌توانند منجر به آتش سوزی شوند.
- شوک الکتریکی: نقص در سیم کشی یا استفاده از دستگاه در محیط‌های مرطوب، خطر برق گرفتگی را به همراه دارد.
با احتیاط و رعایت نکات ایمنی، می‌توان از سنگ فرز به عنوان ابزاری کارآمد و مفید در جهت انجام کارهای مختلف استفاده کرد. به خاطر داشته باشید، سلامتی شما از هر چیز دیگری مهم‌تر است.
مقالات بیشتری بخوانید
۵ نکته طلایی که قبل از خرید ترکمتر دیجیتال باید بدانید
راهنمای جامع ترکمتر: چگونه نوع مناسب را انتخاب کنیم؟
علت روغن ریزی جک هیدرولیک چیست؟